Ból przewlekły w podstawowej opiece zdrowotnej (POZ) stanowi częsty problem w populacji chorych. Przyczyny bólu dotyczyć mogą różnych narządów, w tym narządu ruchu. Zespoły bólowe pochodzenia narządowego różnią się charakterem, nasileniem i czasem trwania. Zakres tolerancji bólu zależy w znaczniej mierze od progu bólowego pacjenta, stopnia uciążliwości oraz nasilenia bólu. Praktycznym elementem i warunkiem skutecznego postępowania jest przeprowadzenie zasadnej diagnostyki przyczynowej bólu drogą sentencyjnego wywiadu, badania fizykalnego, a także dodatkowych badań laboratoryjnych oraz obrazowych według wskazań. Po ustaleniu rozpoznania opartego na dowodach (EBM) lekarz POZ lub konsultant wdraża postępowanie lecznicze zgodnie ze wskazaniami systemowymi. Istotnym jednak elementem powodzenia i możliwości wdrożenia wspomnianego leczenia przyczynowego jest uwolnienie chorego od bólu lub spowodowanie jego zmniejszenia, co umożliwi choremu wykonywanie zaleceń lekarskich. Element ten uwarukowany jest określeniem rodzaju bólu i odpowiedniego wdrożenia zasadnej farmakoterapii, co szczegółowo opisano w treści artykułu. W doborze leków przeciwbólowych konieczne jest jednak uwzględnienie generowania przez niektóre, szczególnie NLPZ, powikłań krążeniowych, gastrycznych i nerkowych, do zagrożenia życia po różnym czasie ich stosowania włącznie. Dlatego też powszechnie uważa się, że leki przeciwbólowe służyć powinny możliwości bezbólowego wdrożenie leczenia przyczynowego. Leki przeciwbólowe nie wyleczą choroby. Powszechnie wiadomo, że omawiane leki należy stosować do pięciu dni, a potem co drugi czy trzeci dzień i doraźnie.
Autor: prof. dr hab. n. med. Wojciech Marczyński
